Czym jest przedawnienie długu?

Zobowiązania majątkowe, które można wyrazić w pieniądzu, ulegają przedawnieniu. Przedawnienie to taka sytuacja, w której z uwagi na upływ czasu – liczony od dnia, w którym zobowiązanie powinno zostać spełnione – można odmówić jego wykonania bez negatywnych konsekwencji.

Dla przykładu – pożyczyliśmy od firmy pożyczkowej 5 tysięcy złotych, które powinniśmy zwrócić do 25.11.2022 r. Termin ten mija, ale firma pożyczkowa nie podejmuje żadnych działań, a roszczenie takie przedawnia się z upływem lat trzech (na koniec roku, tj. 31.12.2025 r.). 15.01.2026 r. firma pożyczkowa składa przeciwko nam pozew. Może to zrobić, gdyż dług – chociaż przedawniony – nadal istnieje.

Dłużnik, jednakże może odmówić zapłaty przedawnionego długu bez jakichkolwiek negatywnych dla siebie konsekwencji. Może również – jeśli zechce zapłacić przedawniony dług, ale jeżeli po czasie „zmieni zdanie” nie będzie mógł żądać od firmy pożyczkowej jego zwrotu.

Kiedy dług się przedawnia?

• Umowa przewozu i składu – przedawnienie już po 1 roku od daty wymagalności zapłaty. Jeśli w ciągu roku wierzyciel nie podjął żadnych czynności – nie zapłacisz kary za brak ważnego biletu, itp. Pamiętaj, że fakt przedawnienia musisz postawić przed sądem!

• Debet na rachunku bankowym – możesz zwolnić się z odpowiedzialności za niezapłacone zobowiązanie już po 2 latach – oczywiście jeżeli firma nie będzie umiała udowodnić, że podejmowała czynności przerywające bieg przedawnienia.

• Kredyty bankowe i pożyczki, o ile wierzyciel nie posiada ważnego tytułu wykonawczego, przedawniają się po 3 latach od dnia płatności każdej z rat i braku jakichkolwiek czynności przerywających bieg przedawnia (zawarta ugoda z wierzycielem, wpłata częściowa na to zobowiązanie, wezwanie do zapłaty dostarczone w trybie poleconym i inne czynności oficjalne). Po 3 latach przedawnia się również dług alimentacyjny.

• Zobowiązania względem Urzędu Skarbowego i ZUS – przedawnienie następuje po 5 latach.

• 6 lat – wynosi okres przedawnienia w przypadku zobowiązań zaopatrzonych w tytuły wykonawcze (nakaz zapłaty, postanowienie sądu, egzekucja komornicza).

Jak zatem podejść do kwestii dochodzenia od nas przedawnionego długu? Należy ustalić:

1. z jakiego tytułu (rodzaju umowy lub czynności powstał). Pozwoli to dopasować właściwy termin przedawnienia;
2. kiedy dług powinien był zostać zapłacony. Od następnego dnia zaczyna biec termin przedawnienia;
3. jeżeli sprawa jest na etapie przedsądowym – ustalić czy wezwanie nie zostało skierowane do nas już po przedawnieniu długu lub czy to nie nastąpi lada chwila. Należy również ustalić czy wierzyciel wcześniej nie wystąpił do sądu z zawezwaniem do próby ugodowej – po niej bowiem termin przedawnienia zaczyna biec od nowa;
4. jeżeli sprawa jest na etapie sądowym – ustalić, kiedy wniesiony został pozew (kiedy wpłynął do sądu) i czy stało się to jeszcze przed upływem terminu przedawnienia;
5. jeśli sprawa jest na etapie egzekucyjnym – sprawdzić, kiedy uprawomocniło się orzeczenie, na którego podstawie dług ma być zapłacony lub czy wcześniej nie była już prowadzona co do niego egzekucja – wierzyciel ma 6 lat na wszczęcie egzekucji od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Jeżeli egzekucja okaże się bezskuteczna – po jej zakończeniu bieg terminu przedawnienia zaczyna biec na nowo.

Jeżeli nic z powyższego nie miało miejsca wierzyciel dochodzi od nas długu przedawnionego i można odmówić jego zapłaty czy to na etapie przedsądowym czy przed sądem a nawet w pewnych okolicznościach przed komornikiem.

Przedawnieniu ulegają zobowiązania majątkowe. Znaczy to, że istnieją takie (również majątkowe), które się nie przedawnią. Są to np.:

• roszczenia o zniesienie współwłasności rzeczy,
• roszczenia wynikające z prawa własności nieruchomości (wydobywcze i negatoryjne),
• roszczenia inne niż majątkowe (np. roszczenia wynikające ze stosunków rodzinno-opiekuńczych),
• roszczenie o naprawienie szkody jądrowej,
• roszczenia powstałe w wyniku zbrodni wojennych, ludobójstwa i zbrodni przeciwko ludzkości.

Zgłoś się do nas! Nasi doświadczeni doradcy oddłużeniowi pomogą Ci sprawdzić Twoje długi i uzyskać sądowe potwierdzenie ich przedawnienia!